چرایی تغییرات در سازمان غذا و دارو / آیا حیدر محمدی انتخاب درستی است؟
آشفتگی حکمرانی وزارت بهداشت در امور سازمان غذاودارو با فروکش کردن کرونا نمایان تر شد
به گزارش دوشنبه های دارویی سازمان غذا و دارو را می‌توان پاشنه آشیل وزارت بهداشت دانست. زیرا، بیشترین چالش‌های حوزه سلامت مربوط به «دارو» می‌شود و در کنار آن می‌توان به تجهیزات پزشکی هم توجه داشت. از همین رو، با وقوع کوچک‌ترین کمبود دارو و تجهیزات پزشکی، این وزارت بهداشت و در رأس آن، وزیر این وزارتخانه است که می‌بایست پاسخگوی بروز کمبودهای دارویی باشد.
شاید، یکی از انتخاب‌های «مهم» وزیر در معرفی معاونان وزارت بهداشت، انتصاب رئیس سازمان غذا و دارو باشد. مروری بر چالش‌های وزارت بهداشت در سال‌های گذشته، نشان می‌دهد که هر وقت بحران دارویی در کشور رخ داده است، این وزارتخانه نیز آماج انتقادات مردم و مسئولان قرار گرفته است.
در دولت سیزدهم و به دنبال کسب رأی اعتماد بهرام عین اللهی برای صدارت وزارت بهداشت، بهرام دارایی برای ریاست سازمان غذا و دارو معرفی شد. این انتخاب پس از گذشت حدود دو ماه از وزارت عین اللهی نمایان شد و در واقع این احتمال که محمدرضا شانه ساز، کماکان ریاستش را بر این سازمان حداقل تا پایان دوره کرونا ادامه دهد، نیز از سوی برخی کارشناسان مطرح بود.
گلایه به وزیر بهداشت برای انتخاب دارایی
انتخاب رئیس سازمان غذا و دارو در هشتم آبان ۱۴۰۰، با حاشیه‌هایی همراه شد. زیرا، بهرام دارایی از مدیریت آزمایشگاه مرجع سلامت سازمان غذا و دارو، به ریاست سازمان غذا و دارو رسید. در حالی که انتظار می‌رفت کسی بر مسند ریاست مهم‌ترین سازمان زیر مجموعه وزارت بهداشت تکیه بزند که از اهالی دارو باشد. البته، بهرام دارایی، داروساز و متخصص فرماکولوژی_تاکسیکولوژی و استاد دانشکده داروسازی دانشگاه شهیدبهشتی است، اما از اهالی خیابان فخررازی نبود. همین موضوع باعث شد که خیلی‌ها به وزیر بهداشت برای انتخاب بهرام دارایی گلایه کنند.
اما، نکته‌ای که نباید از آن غافل شد، این است که در یک سال ریاست بهرام دارایی بر مسند سازمان غذا و دارو، بیشترین دغدغه دولت و وزارت بهداشت، تأمین واکسن کرونا برای مهار بیماری بود. لذا، نگاه‌ها به سمت واکسن بود و کمتر به مشکلات بازار دارویی کشور توجه می‌شد؛ تا اینکه بعد از فروکش کردن بحران کرونا و کاهش آمار فوتی‌ها، به یکباره موضوع کمبودهای دارویی برجسته شد.
بحران در بازار دارویی
گلایه‌های تولیدکنندگان داخلی از وضعیت قیمت دارو و حاشیه‌هایی که در خصوص ارز ترجیحی ایجاد شده بود، باعث گردید تا بازار دارویی کشور دچار بحران شود. این شرایط باعث شد تا دولت و وزارت بهداشت، برای برون رفت از چالش‌های دارویی، به فکر اجرای طرح «دارویاری» بیافتد تا بتواند از این طریق، آرامش را به بازار دارویی کشور باز گرداند. اما، اجرای طرح دارویاری نیز نتوانست باعث ماندن بهرام دارایی در سازمان غذا و دارو شود و در نهایت، بعد از یک سال ریاست، وزیر تصمیم گرفت برای آرام ساختن جو روانی ناشی از بحران کمبود داروهای آنتی بیوتیک، برای سازمان غذا و دارو، یک سرپرست جدید معرفی کند. هرچند که موضوعاتی از قبیل بازکردن فهرست دارویی کشور بعد از چند سال، از نقاط قوت ریاست بهرام دارایی بر سازمان غذاودارو بود.
با معرفی محمود بیگلر به عنوان سرپرست سازمان غذا و دارو، مشخص شد که وزیر بهداشت ممکن است دوباره در انتخاب خود دچار اشتباه شود. زیرا، بیگلر نیز از مدیران تجهیزات پزشکی است که بر مسند سازمان غذا و دارو قرار گرفت. از همین رو، تنها بعد از گذشت کمتر از دو هفته، سیدحیدر محمدی به عنوان رئیس جدید سازمان غذا و دارو معرفی شد.(گفتنی است که جای خالی بیگلر در مراسم تودیع و معارفه، حاشیه های ایجاد شده را تشدید کرد)
گفتنی است سیدحیدر محمدی پیش از این، در زمان ریاست محمدرضا شانه ساز بر سازمان غذاودارو تا دو ماه پس از انتصاب بهرام دارایی، مدیرکل دارو بود و به دنبال اجرای طرح دارویار، ریاست قرارگاه ستاد اجرایی طرح دارویاری را بر عهده داشت. او متولد 1362 است و مدرک داروسازی خود را از دانشگاه آزاد دریافت کرده است. در زمان ریاست رسول دیناورند بر سازمان غذاودارو، بازرس ویژه سازمان غذاودارو در امور داروخانه ها بوده و مدتی را نیز در شستا گذرانده است.
یک دست شدن حوزه دارویی
حالا و به دنبال معرفی محمدی به عنوان رئیس سازمان غذا و دارو و در ادامه آن، محمد پیکانپور به عنوان مدیرکل دارو و ابقای حسین شمالی در قامت رییس برنامه ریزی اداره دارو و همچنین حضور علیرضا رسمتی و ناصر هیراد می‌توان انتظار داشت که حاشیه‌های کمبود دارو، تا حدود زیادی فروکش کند. زیرا، به نظر می‌رسد که هر وقت ریاست سازمان غذا و دارو به یکی از اهالی دارو سپرده شده و یک ترکیب هماهنگ میان مدیران ارشد و مدیران اجرایی در این سازمان شکل گرفته، شرایط بازار دارویی کشور نیز تا حدودی سروسامان گرفته و این موضوع در سال‌های گذشته نیز امتحان خود را پس داده است. اما، اینکه صنعت تا چه اندازه از انتخاب اخیر وزیر بهداشت خشنود شده باشد، باید منتظر روزهای پیش رو بود.
گفتنی است امیدها به اثربخشی ترکیب حیدر محمدی، محمد پیکانپور و حسین شمالی و همچنین علیرضا رسمتی و ناصر هیراد آنچنان است که برخی ها از آن به عنوان یک دست شدن و هم راستا شدن سیاستگذاری ها، مدیریت کلان و اجرا در حوزه دارویی سازمان غذاودارو نام می برند. هر چند که باید اعتراف کنیم که آشفتگی حکمرانی وزارت بهداشت در امور سازمان غذاودارو با فروکش کردن کرونا نمایان تر شده است و این روزها، بهترین زمان برای اصلاح مبانی فکری و زیرساختی سازمان غذاودارو است.
صبح چهارشنبه ضمن برگزاری مراسم تکریم و معارفه رئیس سازمان غذاودارو، آرزو می کنیم که روزهای خوش دارو هرچه زودتر فرا برسد.
