در نشست کمیته دارو و غذای کمیسیون بهداشت در مورد دارویار چه گذشت؟
به گزارش دوشنبه های دارویی و به نقل از خانه ملت، نشست کمیته دارو و غذای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با حضور مسئولان مربوطه به منظور بررسی طرح دارویار برگزار شد و اعضا میهمانان هریک از زاویه دید خود به موضوع پرداختند که در اینجا به برخی از صحبت ها اشاره می کنیم
عبدالحسین روح الامینی
• ظهر چهارشنبه به من اطلاع دادند که این طرح می خواهد اجرا شود و پس از اینکه در جریان اجرای طرح قرار گرفتیم دستور کار کمیته را لغو و نشست را به بررسی این طرح اختصاص دادیم زیرا طرح ملاحظات و حواشی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
• البته در نشست کمیسیون بهداشت دست اندرکاران اجرای طرح از جمله بیمه ها، سازمان غذا و دارو و برنامه و بودجه به سوالات کلیدی مطرح شده توسط نمایندگان پاسخ دادند. سوالاتی مبنی بر اینکه آیا منابع این طرح قبل از شروع عملیاتی و تامین شده و همچنین ملاحظات طرح و بحث پوشش بیمه ای و داروی قاچاق، در طرح دیده شده مطرح شده است. همچنین اینکه آیا پوشش بیمه های متفرقه مانند جانبازان، بنیاد شهید و صدا و سیما در طرح مذکور مورد توجه قرار گرفته یا خیر، از جمله سوالات مطرح شده بوده است.
• تامین اجتماعی معتقد بود که بدهی خود را از آبان ماه پرداخت نکرده و 8 همت بار مالی مطالبات دارویی و درمانی را اعلام کردند. همچنین مطالبات نیروهای مسلح تا پایان اسفند پرداخت شده و 300 میلیارد 3 ماهه 1401 پرداخت کردند و روی هم رفته نیروهای مسلح 521 میلیارد دیگر بدهی دارد؛ البته بنیاد شهید 2 هزار و 700 میلیارد کسری اعتبار دارد و پیش بینی آن ها برای بار اضافی طرح دارویار در صورت حذف ارز داروهای وارداتی که فعلا اعمال نشده است، 1500 میلیارد است. بنیاد شهید به جانبازان بدهی دارد و مقدار بدهی زیاد شده و همچنین 7 تا 8 ماه به داروخانهها بدهی دارد.
• اجرای این طرح به تنهایی از عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، برنامه و بودجه خارج است، زیرا همه باید از ابر اختیاری به نام رئیس جمهور مسئولیت بگیرند و دستگاهها را با هم هماهنگ کنند و اگر رئیس جمهور این اختیار را به یکی از اجزا بدهد، طرف حساب ما هم همان خواهد بود، در غیر این صورت نمایندگان اگر از وزیر جواب نگیرند سراغ رئیس جمهور میروند.
• پیوست رسانهای طرح دارویار باید دیده میشد و همچنین نمایندگان مجلس و نخبگان باید توجیه میشدند. مطرح شده که در این طرح بیمار اضافه پرداختی نخواهد داشت و صنعت پولش را میگیرد اما ممکن است بار گردش نقدینگی بر داروخانههای کوچک و ضعیف تحمیل شود و ممکن است در تأمین نقدینگی داروخانهها با مشکل مواجه شویم.
سید جلیل میرمحمدی میبدی، عضو کمیته دارو و غذای کمیسیون بهداشت مجلس
• تمامی اساس موفقیت طرح دارویار به سازمان برنامه و بودجه برمیگردد. از مسئولان سازمان برنامه و بودجه و غذا و دارو در مورد پرداخت یک میلیارد دلار سوال کردیم و گفتند 4 همت پرداخت شده اما آقای ناصحی بیان کرده است که پولی داده نشده یعنی بخش زیادی از یک میلیارد دلار پرداخت نشده است.
• در این رابطه رویکرد مجلس در مسیر اجرای طرح باید حمایتی باشد. همه باید مطالبهگری کنیم و برای اجرای طرح پای کار بیاییم، همچنین سامانه تیتک برای اجرای بهتر طرح باید تکمیل و نواقص آن باید برطرف شود.
• صنایع دارویی طرح را طرح خوبی میدانند؛ البته طرح دارای ضعفهایی است و ما باید از آن حمایت و به جذب اعتبارات آن توجه کنیم.
• باید طرح را پیش برد و همچنین ساز و کارهای نظارتی طرح باید تشریح شود زیرا در مورد آن توضیحی داده نشده است.
• در این طرح تعرفههای دارویی، بیمارستانی، دولتی و خصوصی تعیین تکلیف نشده و همچنین درخصوص نحوه فروش داروی آزاد، پرداخت یارانه به داروخانهها و وضعیت نحوه پرداخت داروخانهها به شرکتهای دارویی توضیحی داده نشده است.
• در این طرح با افزایش مصرف دارو مواجه خواهیم شد؛ نه کاهش مصرف.
• ادعا این است که در این طرح تجهیزات پزشکی، شیر خشک و داروهای خارجی همچنان ارز 4200 میگیرند در حالی که این خلاف قانون است و تکلیف تجهیزات پزشکی در این طرح باید زودتر مشخص شود.
محمد پیکانپور، مشاور رئیس سازمان غذا و دارو
• طرح خام اولیهای در دی ماه 99 به دولت قبل برای اعمال اطلاعات ارائه شد که دولت با توجه به اینکه در سال پایانی قرار داشت، شهامت گام برداشتن به سمت اجرای این طرح را نداشت و به نظرات کارشناسی توجه لازم را نکردند
• اما از اردیبهشت 1400 طرح به صورت دقیقتر مورد بررسی قرار گرفت و گام به گام محاسبات در بخش های مختلف مورد ارزیابی دقیق قرار گرفت. از مهرماه جلسات بررسی طرح مستمر و به صورت پی در پی برگزار شد و خط به خط طرح از دل جلسات کارشناسی بیرون آمده است و در واقع بیش از 200 جلسه کارشناسی در یک سال برای بررسی و پختهتر شدن طرح برگزار شد هر چند اطلاعرسانی آن با ضعف قابل توجهی همراه بود اما نزدیک به یک ماه گذشته و با توجه به شدت کمبودهای دارویی و چالشها ضرورت اعمال اصلاحات پررنگتر شد.
• در واقع با دوراهی ای روبرو بودیم که صنعت با توجه به فشاری که به آن وارد شد و هزینههای تولید به طور میانگین 56 درصد افزایش یافت؛ یا باید به سمت اعمال قیمتهای تورمی میرفتیم، یا بحث اصلاحات ارزی را مورد توجه قرار میدادیم زیرا مردم تاب تحمل دو مرحله افزایش قیمت را نداشتند و نمیتوانستیم یک مرتبه تورم را اعمال کنیم و مرتبه دیگر اصلاحات ارزی را بر روی آن سوار کنیم.
• اگر در اجرای طرح بدون لحاظ اصول اقتصاد سلامت عمل می شد، نزدیک به 19 همت در اعتبارات نسبت به 73 همتی که در بودجه 1401 تصویب شده به کسری میخوردیم
• جزء (1) بند (ص) ماده (1) قانون بودجه 1401 تصریح کرده که اگر کالایی را بخواهید از سبد ارز ترجیح خارج کنید باید زیان مصرف کننده جبران شود بنابراین اگر میخواستیم تورم را اعمال کنیم عملا نمیتوانستیم مابهالتفاوت بیمار را جبران کنیم و قانون نیز این اجازه را به ما نداده بود. درست است که می توانستیم فرانشیز را ثابت میکردیم اما پس از افزایش تورم، مابه التفاوت ریالی به بیمار تحمیل میشد، بنابراین دولت به سمت فرآیند اصلاحات ارزی رفت و مجلس این امکان را به دولت برای ثابت نگه داشتن قدرمطلق پرداخت ریالی بیماران داده بود.
• طرح دارویار آماده شد و عمده تمرکز بر این بود که ریال پرداختی بیماران قبل و بعد از اجرای طرح یکسان باشد یا حتی رو به کاهش برود، بنابراین در روند محاسبات اولین اقدام این بود که به جای اینکه بیمهها کمترین پایه قیمت دارو را مبنا قرار دهند، قیمتی مبنا قرار گیرد که حداقل 50 درصد از نیاز بازار توسط آن قیمت پوشش داده شود.
• بنابراین در حال حاضر بخشی از قیمت داروها نسبت به قبل بر مبنای همین محاسبات روند کاهشی پیدا کرد. همچنین 366 داروی پرمصرف ضروری مشمول دریافت یارانه حمایتی از مسیر بیمه ها شد. در مورد بحث رسانهای طرح تقریبا از اواسط هفته گذشته تیم رسانهای شروع به آماده کردن محتوای رسانهای شدند و این محتوا در حال تزریق به فضای عمومی است.
• همچنین مسئولان پیگیری نمودند که برای پیشگیری از رخداد کمبودهای دارویی، ضمن مانده گیری، موجودی قبلی کالا با قیمت جدید عرضه گردد که این سیاست عملا به کاهش مشکل نقدینگی داروخانه ها و شرکت ها نیز کمک شایانی کرد.
• البته برای رفع مشکلات نقدینگی در سطح تولیدکنندگان و تأمین کنندگان چاره اندیشی هایی صورت پذیرفته و رایزنی ها با بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در دست پیگیری است که از ابزارهایی مثل استمهال، رفع محدودیت های سقف اعتباری شرکت ها و نحوه استفاده از ارز حاصل از صادرات در جهت رفع مشکلات جاری بهره گرفته شود.
• مستندات مفصلی از اعداد و ارقام موجود است که همه را تقدیم مجلس خواهیم کرد
عبداللهزاده، دبیر انجمن شرکت های پخش دارو
• اگر این طرح اجرا نمی شد، کمبودهای دارویی به تدریج افزایش مییافت و این کار در زمانی اتفاق افتاد که وزارت بهداشت بالاترین رقم بدهی را در طول تاریخ به شرکتهای پخش و تجهیزات مصرفی دارد.
• هر چند سازمان غذا و دارو نگران بوده که شرکتها فروش داروی کافی و مورد نیاز را به داروخانه ها کاهش دهند اما شرکتهای پخش وظیفه دارند سیاستهای تأمین کنندگان را پیاده کنند؛ بهمین دلیل و برای جلوگیری از کمبودهای دارویی نشستی را با رئیس سازمان غذا و دارو داشتیم و توافقاتی شد که پیشبینی انجام این کار شده بود و تمامی مدیران عامل دعوت شدند که ما توافقات را به همکارانمان اعلام کردیم
• ما دارو را با ارز 4200 تومان می فروشیم؛ در حالی که بخش زیادی از مواد اولیه را با ارز آزاد میخریم. اجرای این طرح به نفع صنعت دارو است اما نحوه اجرای آن با مشکلاتی مواجه است؛ از جمله اینکه باید توسط این طرح جلوی مصرف بیرویه دارو گرفته شود.
• تمامی شرکتهای پخش در زمان کرونا با تمام پتانسیل صد درصد در خدمات سازمان غذا و دارو بودند و سیاستهای ابلاغی را اجرا کردند و نگرانی ما برای آینده، در نحوه تزریق نقدینگی است؛ زیرا اگر نتوانیم مطالباتمان را به موقع بگیریم با مشکل مواجه میشویم. همچنین امیدواریم سازمان های بیمه گر و وزارت بهداشت برخلاف رویه سالهای گذشته پول دارو را در جای دیگر هزینه نکنند.
زهرا شیخی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس
متأسفانه نحوه اجرا و پیوست رسانهای طرح دارویار بسیار ضعیف است. مجلس در کجای اجرای این طرح قرار دارد؟ درست نیست با نمایندگان مردم اینگونه رفتار شود.
فاطمه محمدبیگی، عضو کمیته دارو و غذای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس
چه کسی تصمیم نهایی اجرای طرح دارویار را گرفته است، گفت: چرا نمایندگان در جریان اجرای طرح قرار نگرفته اند، پیوست رسانهای این طرح کجا بوده است. چرا نمایندگان مردم نباید در جریان اجرای طرح قرار گیرند و به عنوان ذینفعان از این موضوع بیخبر هستند؟
700 میلیاردی که قرار بود برای زیرساخت سلامت الکترونیک جهت اجرای حذف ارز ترجیحی، توسعه نظام ارجاع و پزشک خانواده و همچنین اجرای دقیق سامانهها و تکمیل سرویسها تخصیص داده شود، کجاست؟ آیا پولی برای این موضوع اختصاص داده شده یا نه؟ متأسفانه هیچکس جوابی برای این موضوع ندارد و تا روز گذشته اطلاع نداشتیم که ریالی به این موضوع اختصاص داده نشده و امکان دارد که با این وضعیت، طرح زمین بخورد.
حمیدرضا اینانلو، مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو
- در سه ماه اول سال بر اساس تفاهمنامه چهارجانبهای که بین دستگاهها منعقد شد و ارز یک میلیارد دلار مطرح شد ، تغییراتی رخ داد
- سیاستهای ارزی مواد اولیه را تبدیل به سیاستهای ارز نیمایی کردیم یعنی در حال حاضر اگر کسی ماده اولیهاش در گمرک باشد و بخواهد خارج کند، گمرک بر اساس وثایقی که گرفته ، شرکت متعهد به پرداخت مابه التفاوت میشود و بحث اینجاست که برای دادن مابهالتفاوت ناشی از اصلاح اولویت ارزی بانک مرکزی 6 ماه به تأمین کنندگان کالا برای تسویه مابهالتفاوت فرصت بدهد و درخواست از بانک مرکزی این است که استمهالی برای تولیدکنندگان در نظر گرفته شود تا فشار به آنها وارد نشود.
- سهم ماده اولیه ( حدود 200 میلیون دلار ) را از یک میلیارد دلار باید خارج کنیم یعنی عملا ما 800 میلیون دلار از ارز ترجیحی تفاهمنامه 4 جانبه را استفاده میکنیم بنابراین در حال پیگیری هستیم که تفاهم شود که چگونه مابهالتفاوت یک میلیون دلار برگردد که در حساب و کتابها دیده شود.
جمشید مهرابی، مشاور و دبیر کمیته دارو و غذای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس
- به هر حال این طرح شروع شده است و ما اینجا جمع شده ایم که ضعفهای طرح را بیان کرده تا مردم و کل زنجیره آسیب نبیند
- من تعجب می کنم که شما ( سازمان غذاودارو) تأکید کردید در این طرح نقدینگی داروخانهها تغییری نمی کند و برای سرمایه در گردش هم به آنها فشاری وارد نمیشود چون اجازه دارند اجناس انبار خود را به قیمت فعلی بفروشند در حالی که اولا بخش عمده نقدینگی داروخانه ها، داروهای OTC بود که در حال حاضر بخش عمده این داروهای پر مصرف تحت پوشش بیمه قرار گرفتهاند و عملا نقدینگی آنها با هر قیمت ضعیف تر شده و بیمه هم که تاکنون عملکرد پرداختی اش مشخص است.
- داروخانه ها الان علاوه بر مشکل طلب از بیمه ها و از دست دادن نقدینگی داروهای otc باید سرمایه بیشتر از گذشته برای خرید با قیمت های جدید را داشته باشند و باید فکری اساسی برای این مساله شود.
محمود بیگلر، معاون توسعه سازمان غذا و دارو
- طرح دارویار از نظر کارشناسی طرح خوبی است و البته اگر پیوست و بحثهای مالی آن به درستی دیده نشود با مشکل مواجه خواهد شد؛ سازمان برنامه و بودجه باید به تعهدات خود در قبال طرح پایبند باشد و به موقع عمل کند.
- ما با تفاهمنامه ای که با سازمان داشتیم قرار بود 8 هزار میلیارد تومان بدهیهای دانشگاه پرداخت شوند و 4 هزار میلیارد به بیمهها بدهیم و قرار بود آنها به تکالیف خود عمل کنند اما هنوز عمل نکردند؛ 12 هزار و 700 میلیارد تومان بدهی دارو و تجهیزات پزشکی است که 7 هزار و 900 میلیارد آن بدهی دارو و حدود 4 هزار و 800 میلیارد مربوطه به تجهیزات پزشکی است. بدهیها باید هرچه سریعتر تعیین تکلیف شوند که تا این لحظه پرداختی اتفاق نیفتاده است.
- عزم و اراده در سازمان برنامه و بودجه برای اجرای این طرح باید تقویت شود. اگر پولی برای اجرای طرح نباشد تمامی زحمات هدر میرود، در مورد تأمین منابع تأمین داروهای بهداشت دغدغه داریم و امیدواریم منابع آن تأمین شود،
- همچنین از محل تأمین داروی شیرخشک، واکسن و فرآوردههای رژیمی 1650 میلیارد تومان در ردیف باید پول تخصیص یابد که حدود 36 درصد آن را وزارتخانه گرفته اما این عدد به 3 هزار و 500 میلیارد تومان افزایش می یابد و اگر صد درصد تخصیص تحقق یابد انتظارات سیستم کشور را میتوانیم تأمین کنیم، البته در این رابطه بیمه نقشی ندارد و تأمین کننده و وزارت بهداشت نقش دارند که مابهالتفاوت آن از طریق تفاوت نرخ ارز باید تأمین شود و دو هزار و 500 میلیارد باید از این محل تأمین شود.
- 320 قلم دارو داریم که تحت پوشش هیچ بیمهای نیستند و هفته گذشته نشستی را با سازمانهای بیمهگر داشتیم و تفاهمنامهای تنظیم شد که تا بتوانند خدمات را بر اساس همین الگو ادامه دهند و اگر بتوانیم مابهالتفاوت عددها را پرداخت کنیم باید ساز و کار آن دیده شود؛ زیرا در فهرست بیمه نیستند.
- برای تکمیل زیرساخت سامانه تیتک تاکنون 40 میلیارد تومان هزینه شده و منابع ما جوابگوی تکمیل این سامانه نیست و برای تکمیل آن 200 میلیارد تومان نیاز داریم و امیدواریم مجلس و سازمان برنامه و بودجه از ما حمایت کنند.
علیرضا یکتادوست از تیپیکو
- تیپیکو 25 درصد داروی تولید داخل کشور را تأمین میکند اما متأسفانه پایین دست زنجیره دیده میشود. اگر میخواهیم 6 ماه دیگر دارو داشته باشیم باید به تولیدکننده بیشتر توجه کرد، زیرا اگر چرخ تولیدکننده بچرخد، چرخ پخش، داروخانه و بیمه هم میچرخد
- بنابراین میطلبد 12 ماه به ما مهلت دهید، موجودی بهمن و اسفند سال گذشته مواد اولیه ما کمتر از یک ماه بوده است البته کل مواد اولیه ما یا در حال حمل یا در مرحله ترخیص است و ما تنها دو تا سه ماه در انبارهایمان موجودی داریم.
مرتضی خیرآبادی عضو سندیکای تولیدکنندگان دارو
- صنعت دارو از فشار ارز ترجیحی خلاص شده اما هنوز قیمتی که مورد مطالبه صنعت دارو است، داده نشده است
- ما تعهدی گرفتیم که در طول سال به نواقص طرح پی ببریم؛ صنعت را مجبور کردیم سکوت کند تا از این مرحله عبور کنیم.
البته نقدینگی شرکت های تولیدکننده با مشکل مواجه است و در این رابطه با بانک مرکزی صحبت کردیم اما میگوید مجلس دست ما را بسته است. - سال گذشته برای گشایشهای ارزی ETS یا نیمایی قرار شد 10 یا 20 درصد بدهیم و 80 یا 90 درصد را 4 ماه بعد تسویه کنیم که توافق شد با قیمت یکسان باشد اما بانک مرکزی گفته مجلس قانون تصویب کرده و نمیتوانیم تا 4 ماه آینده را تصفیه کنیم بنابراین در این رابطه نمی توانیم تسهیلاتی به شما بدهیم. در این رابطه میطلبد مجلس به ما کمک کند و از کمیسیون بهداشت توقع همکاری داریم.
- یک شرکت تا ماه گذشته دو میلیون دلار ارز میگرفت و در حال حاضر 10 میلیارد تومان شده و باید حدودا 58 میلیارد تومان پرداخت کند و بازگشت سرمایه این شرکت 6 ماه دیگر است یعنی اگر شرکت 58 تا 60 میلیارد از بانک وام بگیرد ماههای بعد را چه کاری باید بکند.
روح الله مزینانی ، مدیر کل اداره تجهیزات و ملزومات پزشکی
- طی 6 ماه اخیر هیچ کالایی را نیمایی نکردیم، بخشنامه سال گذشته هم در مورد کالاهایی بوده که قبلا وارد کشور شده و مجوز گرفتهاند و سیاست نرخ رسمی داشتند
- درست است دارو ذاتا متفاوت از تجهیزات پزشکی است و همیشه تجهیزات پزشکی تحت سایه دارو بوده است، البته قانون در مورد دارو مفصل صحبت کرده اما تجهیزات پزشکی تنها در گوشهای از قانون آمده است.
- در آییننامه تجهیزات پزشکی، برای تشکلها جایگاه شایسته ای پیش بینی نشده اما اعتقاد داریم همه چیز باید شفاف باشد و همه باید در جلسات حضور داشته باشند حتی اگر حق رأی نداشته باشند.
رامین فلاح ، رئیس اتحادیه بازرگانان تجهیزات پزشکی
- متأسفانه در این نشست حتی یک کلمه در مورد تجهیزات پزشکی صحبت نشد در حالی که این صنعت، جزء جداییناپذیر درمان است.
- تجهیزات پزشکی دارو نیست و باید به صورت مستقل بررسی شود، اگر ارز تجهیزات پزشکی آزاد شود قاچاق آن را نمیتوان کنترل کرد و در آزادسازی نمیتوان مانند دارو ورود کرد.
- اگر قرار است بازار تجهیزات پزشکی خودش را تنظیم کند، نیاز است وزارت بهداشت پایش را از قیمتگذاری تجهیزات بیرون بکشد؛ آیا فقط قیمت دارو گران شده و تجهیزات نباید گران شود؟ متأسفانه حتی در یک جلسه کمیسیون قیمتگذاری ما را دعوت نکردند و اگر شرایط به این منوال پیش برود با مشکل مواجه میشویم، ما نمیخواهیم رأی بدهیم و نیاز است ما را بدون رأی دعوت کنند.
آزادبخت ، مدیرکل تجهیزات پزشکی وزارت صمت
- حقوق گمرکی برای کالاهای اساسی وارداتی از جمله تجهیزات پزشکی از 4 درصد به یک درصد کاهش پیدا کرد
- عدم تخصیص ارز دولتی به کالاهای نهایی وارداتی مشابه ساخت داخل باید انجام شود زیرا واحدهای تولیدی که ارز دولتی برای مواد اولیه دریافت نمیکنند، قابلیت رقابت با شرکتهای وارداتی را ندارند.
- بانک مرکزی کاری که اکنون در مورد نهادههای دامی هم انجام میدهد مبلغ را در وهله اول باید احصاء و از طریق بانکهای عامل برای شرکتها تأمین کند، ما چندین بار گفتیم که وزارت بهداشت باید مبلغ را اعلام کند تا از طریق بانکهای عامل در اختیار شرکت های دارویی و تجهیزات پزشکی قرار گیرد اما هنوز مبلغی به ما اعلام نشده است.
- در مورد یک میلیارد دلار ، تاکنون 860 میلیون دلار از آن را تخصیص داده شده و از این مبلغ 717 میلیون دلار تأمین و ارز مربوطه پرداخت شدهاست
- مهلت تفاهمنامه چهارجانبه یک میلیارد دلار تا آخر تیرماه بوده و اگر مجدداً اولویتی در سیستم وارد شود ما محدودیتی برای تخصیص ارز نداریم و قرار بود وزارت بهداشت تا آخر تیر ماه توافق 4 جانبه را تمدید کند.